sklod

Składniki odżywcze jaja

Pod względem składu aminokwasów, czyli związków białkowych, jaja są najdoskonalszym produktem pochodzenia zwierzęcego. Do tego stopnia, że służą za punkt odniesienia przy badaniu wartości innych białek. Jajko zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, tzn. te, których organizm człowieka nie wytwarza, a które są dla niego niezbędne i dlatego musi je otrzymywać z pokarmem, tak więc zawiera pełnowartościowe białko. Dwa jaja o masie 55 g każde pokrywają w 35%. dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka na te aminokwasy.

 

Zbawienna lecytyna

To składnik żółtka. Ten fosfolipid nazywany jest "pogromcą tłuszczu", głównie ze względu na właściwości emulgujące. Rozbija spożywane tłuszcze oraz cholesterol na małe cząstki, zapobiega przyczepianiu się ich do ścianek naczyń, tym samym redukując odkładanie się blaszki miażdżycowej. Około 50% lecytyny stanowią wielonienasycone kwasy tłuszczowe, głównie kwas linolowy, który jest prekursorem tzw. prostaglandyn, hormonopodobnych substancji regulujących ciśnienie krwi oraz działających przeciwzapalnie i przeciwzakrzepowo. Lecytyna dobrze działa na wątrobę, m.in. rozpuszcza cholesterol w żółci i chroni przed tworzeniem się kamieni żółciowych. Uczestniczy też w hamowaniu niepożądanych procesów utleniania i poprawia funkcjonowanie układu nerwowego. Dzięki niej łatwiej się uczymy i panujemy nad stresem. Pomimo pewnej odporności na temperaturę, lepiej jest spożywać żółtko jaj nie do końca "ścięte" - na miękko.

Jajka i cholesterol

Żadne naukowe badania nie potwierdziły bezpośredniej zależności między jedzeniem jajek a poziomem cholesterolu. Jego zawartość we krwi człowieka zależy bowiem od wielu czynników - genów, wieku, płci, wagi, sylwetki i aktywności fizycznej, a także od chorób - też chorób metabolicznych, np. cukrzycy. Trzeba też pamiętać, że nasz organizm sam potrafi wytwarzać cholesterol. Ale najważniejsze jest to, że obecne w w niecałkowicie ściętym żółtku jajka lecytyna i wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 pomagają eliminować zły cholesterol i obniżają poziomu trójglicerydów we krwi.

Ile jaj możemy zjeść?

W odpowiedzi na to pytanie idealnie sprawdza się zasada „egg every day is OK”. Według Światowej Organizacji Zdrowia bez obawy o swoje zdrowie możemy zjadać nawet 10 jajek tygodniowo (wliczając w to także jajko zawarte w ciastach, makaronach, itp.). Wielu z nas w ciągu tygodnia często pomija spożywanie jaj w czystej postaci, dlatego kilka dodatkowych sztuk w czasie Świąt nikomu nie zaszkodzi. Jedno jajko zawiera około 80 kalorii (60 kcal żółtko, 20 kcal białko). Osoby, które w okresie świątecznym obawiają się nadwyżki kalorii nie powinny spożywać ich z majonezem, ale zamienić ten dodatek na jogurt naturalny lub pastę z awokado. Ostatni z wymienionych składników jest dodatkowo idealnym źródłem jedno i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasów omega-3.

Jak przyrządzać jajka?

W czasie świąt zjadamy zazwyczaj jaja gotowane – jeżeli jednak mamy ochotę na jajecznicę lub jajko sadzone nic prostszego! Pamiętajmy aby smażyć je krótko, na odrobinie oleju rzepakowego lub wysokiej jakości margaryny. Margaryna w przeciwieństwie do masła zawiera zdrowe nienasycone kwasy tłuszczowe. Każda obróbka termiczna wpływa na utratę części korzystnych składników spożywczych. Aby ograniczać ten proces spożywajmy jaja gotowane w taki sposób, aby skorupka nie pękła w czasie podgrzewania – chroni ona bowiem cenne wnętrze jajka przed przegrzaniem.
SkładnikZawartość w 100 [g]
Kalorie (wartość energetyczna) 143 kcal / 599 kJ
Białko 12,56 g
Tłuszcz ogółem 9,51 g
Kwasy tłuszczowe nasycone 3,126 g
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone 3,658 g
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone 1,911 g
Kwasy tłuszczowe omega-3 102 mg
Kwasy tłuszczowe omega-6 1578 mg
Węglowodany 0,72 g
Błonnik pokarmowy 0 g
Witamina A 540 I.U.
Witamina D 82 I.U.
Witamina E 1,05 mg
Witamina K1 0,3 µg
Witamina C 0 mg
Witamina B1 0,040 mg
Witamina B2 0,457 mg
Witamina B3 (PP) 0,075 mg
Witamina B6 0,170 mg
Witamina B9 (kwas foliowy) 47 µg
Witamina B12 0,89 µg
Witamina B5 (kwas pantotenowy) 1,533 mg
Wapń 56 mg
Żelazo 1,75 mg
Magnez 12 mg
Fosfor 198 mg
Potas 138 mg
Sód 142 mg
Cynk 1,29 mg
Miedź 0,07 mg
Mangan 0,03 mg
Selen 30,7 µg
Fluor 1,1 µg
Cholesterol 372 mg
Fitosterole ~